Wat-als-analyse

Schermafbeelding Excel emt vraagteken: symbool voor Wat_Als

In mei is er een boek verschenen van Vincent Kouters “Over geld praat je nietwel“ met als subtitel “Hoe word je tonnair en al het andere wat je altijd al had willen weten over geldzaken”.
(tussendoor: “tonnair” wordt natuurlijk door Word onderstreept, want het is een (nog)-niet-bestaand woord, variant op miljonair.)

Een van de belangrijkste dingen die hij zich realiseerde, is dat je inzicht moet krijgen in je financiën. Dan is Excel natuurlijk een handig hulpmiddel. Ik wil er voor dit blog één aspect uitlichten: hoeveel moet je sparen per maand om tonnair te zijn (dus om €100.000 te hebben) over 5 jaar? Eerst laat ik zien hoe je hiervoor een model opzet en dan laat ik zien hoe je Excel het maandbedrag kunt laten uitrekenen.

Ik heb hierover ook een videofilm gemaakt, die je op YouTube kunt vinden als een ‘snelle korte tip’. Dit is de link: https://youtu.be/2mgIYyq7gY4

Je kunt bijvoorbeeld het volgende gebruiken.

Zet alvast een bedrag in B1, bijvoorbeeld 100: dat wil je per maand gaan inleggen op de spaarrekening.

Als je googelt vind je dat je hoogste spaarrente die je op dit moment kunt vinden bij een Nederlandse bank 2,5% is (op jaarbasis).

Je wilt 5 jaar lang sparen: dat zet je in B3.

De berekening komt in cel B6: selecteer die cel.
De functie die je daarvoor nodig hebt is TW, dat staat voor “toekomstige waarde” (in de Engelse versie is dit FV).
Je typt: =tw(
Je ziet dan een tooltip waarin staat wat je allemaal moet opgeven.

  1. De rente. Je ziet dat dit vet gedrukt is in de tooltip, dus dat moet je hier opgeven.
    De rente staat in B2, maar omdat dit een jaarrente is en je de inleg per maand wilt weten, moet je hier maandrente van maken. Dus moet hier komen: B2/12
  2. Dan typ je een ; voor het volgende deel van de berekening: het aantal termijnen: je ziet dat nu aantal-termijnen vet is.
    Hoe lang je wilt sparen staat in B3, maar ook dit zijn jaren en moeten maanden worden.
    Dus moet hier komen: B3*12
  3. Dan typ je weer een ; voor het volgende deel: bet wordt vet gedrukt.
    Dat staat voor het bedrag dat je elke maand wil inleggen. Dat is dus B1.
    Je ziet nu dit:
  4. De andere delen staan tussen [ ]. Dat betekent dat je dit niet hoeft op te geven (optioneel).
    Dat doen we inderdaad niet, dus druk op Enter. Het haakje sluiten vult Excel dan automatisch aan, maar je mag het natuurlijk ook zelf typen en dan op Enter drukken.

Je krijgt het eindbedrag te zien in cel B6: -6.384,05

Waarom is dat een negatief bedrag? De inleg die je per maand doet, is natuurlijk een uitgave voor jou. Dat zou je dus moeten opgeven als -100. Meestal doen mensen dat niet, vandaar dat het eindbedrag nu negatief is. Hoe los je dat op?
Twee opties: je typt -100 in cel B1 of je zet in de berekening een minteken voor de functie (dus direct achter het isgelijk-teken):
= – TW(B2/12;B3*12;B1)
Ik heb de formule in B6 aangepast en gekozen voor dat laatste.

Dat is nog lang geen ton: dus met € 100 per maand red je het niet.
Je kunt natuurlijk iets anders proberen in B1, bijvoorbeeld 500. Dan ben je er nog niet. Zo kun je blijven proberen,… maar dat kan ook handiger.

Nu komt een van de Wat-Als-Analyse-hulpmiddelen van pas: de doelzoeker (Engels Goal Seek).
Hoe gebruik je die?

  1. Selecteer de cel met de formule, dus B6.
  2. Kies in het lint/menu voor de tab Gegevens > Wat-als-analyse > Doelzoeken (Engels: Data > What‑If‑Analysis > Goal Seek)
    De tooltip zegt al waar je dit voor kunt gebruiken: “Zoeken naar de juiste invoer voor de gewenste waarde.”
  3. Je krijgt dan een venster waarin je 3 dingen moet opgeven.
    • De cel die je wilt instellen op een gewenste waarde is B6, de cel met de berekening.
    • Op welke waarde wil je die hebben: 100.000 (je mag dit ook typen zonder een punt erin)
    • Welke cel moet hiervoor gewijzigd worden? Dat is de cel met de inleg voor elke maand, dus B1.
  4. Na OK zie je dat Excel een oplossing gaat zoeken.

Na enkele tellen zie je de oplossing: je moet 1566,40 elke maand gaan sparen om tonnair te zijn na 5 jaar!

Nou, ik kan je verzekeren: dat gaat mij niet lukken! Jou wel?